Rusttijden in een notendop
Dagelijkse rust, Wekelijkse rust en compensatie wekelijkse rust
Dagelijkse rust
1. Wat is de overtreding?
Je hebt niet genoeg rust genomen binnen 24 uur na het begin van je werkdag. Daarmee overtreed je de regels voor dagelijkse rust.
2. Waarom is dit belangrijk?
Rust is essentieel voor je herstel en alertheid. Zonder voldoende rust is de kans op fouten, ongelukken en gezondheidsproblemen groter. Dagelijkse rust is daarom verplicht en wordt streng gecontroleerd.
3. Wat zijn de regels?
Er zijn twee vormen van dagelijkse rust:
1. Normale dagelijkse rust
- Minimaal 11 uur onafgebroken rust.
Je mag deze ook opsplitsen in:- Minimaal 3 uur onafgebroken, gevolgd door
- Minimaal 9 uur onafgebroken (totaal: 12 uur).
2. Ingekorte dagelijkse rust
- Minimaal 9 uur onafgebroken rust.
- Dit mag maximaal 3 keer per week (tussen twee wekelijkse rustperiodes in).
⚠️ Je dagelijkse rust moet uiterlijk worden gestart binnen 24 uur na het begin van je werkdag (tijdstip van eerste activiteit).
Voorbeeld toegestaan:
- Start werkdag: 07:00
- Dagelijkse rust gestart om 21:00
- Rustduur: 11 uur → ✅ correcte rust, tijdig gestart
Voorbeeld overtreding:
- Start werkdag: 06:30
- Rust gestart om 07:00 de volgende dag (24,5 uur later)
- ❌ Rust te laat gestart → overtreding
4. Hoe voorkom je deze overtreding?
- Noteer bij aanvang van je dienst de uiterste tijd waarop je rust moet beginnen.
- Houd je planning en rustmomenten in de gaten via de tachograaf.
- Neem geen extra ritten aan als je weet dat je dan niet op tijd rust kunt nemen.
- Bespreek krappe of onhaalbare planningen tijdig met de planning.
5. Wat te doen als het toch misgaat?
- Is er sprake van overmacht (bijv. file, geen parkeerplek)?
→ Noteer de reden op een papiertje, digitaal of volgens de interne procedure. - Bespreek het met je planner om herhaling te voorkomen.
- Zorg dat je voldoende rust neemt ná de overtreding.
Wekelijkse rusttijden
1. Wat is de overtreding?
Je bent langer dan 6 opeenvolgende werkdagen actief geweest zonder een wekelijkse rust te nemen. Dat is in strijd met de rij- en rusttijdenwetgeving.
2. Waarom is dit belangrijk?
Na meerdere werkdagen op rij is langdurige rust nodig om goed te kunnen herstellen. Zonder wekelijkse rust stijgt het risico op oververmoeidheid, wat gevaarlijk is in het verkeer. Ook kunnen bij deze overtreding hoge boetes worden opgelegd.
3. Wat zijn de regels?
- Je moet minstens één wekelijkse rustperiode nemen in elke periode van 6x 24 uur, gerekend vanaf het einde van je vorige wekelijkse rust.
- Dit betekent concreet:
Na je laatste wekelijkse rust mag je maximaal 6 dagen werken. Op of vóór de zevende dag moet je een nieuwe wekelijkse rust beginnen.
Soorten wekelijkse rust:
- Normale wekelijkse rust: minimaal 45 uur onafgebroken.
- Verkorte wekelijkse rust: minimaal 24 uur onafgebroken.
→ Mag maximaal één keer per twee weken én moet je later compenseren (zie handleiding overtreding 6).
Voorbeeld toegestaan:
- Laatste wekelijkse rust eindigt op maandag 06:00
- Nieuwe wekelijkse rust begint uiterlijk op zondag 06:00 → geen overtreding
Voorbeeld overtreding:
- Laatste wekelijkse rust eindigt op maandag 06:00
- Nieuwe wekelijkse rust start pas zondag 10:00
❌ Te laat → overtreding (meer dan 6x24 uur actief)
4. Hoe voorkom je deze overtreding?
- Tel goed na wanneer je je laatste wekelijkse rust hebt beëindigd en plan vanaf dat moment maximaal 6 werkdagen.
- Zet een herinnering in je planning: “Uiterlijk vóór [datum/tijd] moet wekelijkse rust starten.”
- Controleer in de tachograaf of in de planningstool of de rustmomenten kloppen.
5. Wat te doen als het toch gebeurt?
- Overmacht? Noteer de reden (bijvoorbeeld lange wachttijden, geen parkeerplek) op een papiertje, digitaal of volgens de interne procedure.
- Meld het aan de planning en bespreek hoe dit in het vervolg voorkomen kan worden.
- Zorg dat je alsnog een volledige wekelijkse rust neemt (verkort of normaal).
Compensatie van verkorte wekelijkse rust – voorkom een overtreding
1. Wat is de overtreding?
Je hebt een verkorte wekelijkse rust genomen (korter dan 45 uur), maar de ontbrekende uren niet op tijd gecompenseerd. Dat is in strijd met de rij- en rusttijdenwetgeving.
2. Waarom is dit belangrijk?
Een verkorte rust is een tijdelijke uitzondering, geen standaard. De wet schrijft voor dat je het tekort aan rust alsnog inhaalt. Zo blijf je fysiek en mentaal fit, en voorkom je boetes bij een controle – zeker in het buitenland wordt hier streng op gehandhaafd.
3. Wat zijn de regels?
- Een verkorte wekelijkse rust is toegestaan (minimaal 24 uur), maar alleen als je:
- Deze rust maximaal 1 keer per 2 weken toepast, én
- De ontbrekende uren tot 45 uur binnen 3 weken compenseert.
- De compensatie:
- Moet aan één stuk worden toegevoegd aan een andere rustperiode van minimaal 9 uur.
- Mag dus niet versnipperd worden over meerdere rustmomenten.
Voorbeeld:
- Zaterdag 14:00 t/m zondag 14:00 → 24 uur rust (verkort, tekort = 21 uur)
- Je moet die 21 uur uiterlijk binnen 3 weken toevoegen aan een andere rust (bijv. een dagelijkse of wekelijkse rust).
⚠️ Vergeet je te compenseren of doe je dat te laat? Dan geldt dit als overtreding.
4. Hoe voorkom je deze overtreding?
- Noteer bij een verkorte rust altijd direct hoeveel uren je moet compenseren, en vóór welke datum.
- Plan tijdig een langere rust in waarin je het tekort kunt aanvullen.
- Laat je eventueel ondersteunen door de planning of tachograafsoftware die je automatisch herinnert aan compensaties.
5. Wat te doen als het toch gebeurt?
- Heb je de rust niet kunnen compenseren door overmacht (bijv. storing, planningsfout)?
→ Noteer de reden op een papiertje, digitaal of volgens de interne procedure. - Meld dit direct aan de planning.
- Zorg dat je alsnog de compensatie zo snel mogelijk inhaalt.